Prędkość bezpieczna a prędkość graniczna w zakręcie

Definicja prędkości bezpiecznej wywodząca się z kodeksu drogowego zobowiązuje kierowcę do prowadzenia pojazdu z taką szybkością, aby w każdej zaistniałej sytuacji drogowej panował nad pojazdem. Kierowca powinien uwzględnić natężenie ruchu, ukształtowanie terenu, stan nawierzchni, widoczność, stan techniczny pojazdu i przewożonego ładunku oraz panujące warunki atmosferyczne. Prędkość bezpieczna nie może być skrajnie niska, na kierowcy ciąży bowiem obowiązek poruszania się z prędkością nieutrudniającą ruchu (w normalnych warunkach drogowych jazda z prędkością 30 km/h na autostradzie z pewnością nie będzie bezpieczna). Znak zakazu ograniczający prędkość na danym odcinku drogi nie gwarantuje 100% bezpieczeństwa.

Według Sobiesława Zasady prędkość bezpieczna to prędkość na jaką w danych okolicznościach może pozwolić sobie konkretny kierowca w określonym samochodzie. Zgodnie z powyższą definicją inna może być prędkość bezpieczna podczas pokonywania tego samego zakrętu dla kierowcy motocykla, a zupełnie inna dla kierowcy ciągnika siodłowego z naczepą. Z uwagi na charakterystykę przewozu i ruchu inna prędkość będzie dla kierowcy autobusu miejskiego niż kierowcy motocykla.

Prędkość graniczna to prędkość, której przekroczenie uniemożliwi bezpieczne pokonanie zakrętu przez kierującego o pewnych umiejętnościach, danym pojazdem, na określonej nawierzchni. Im mniejszy promień zakrętu (ostrzejszy zakręt) i niższy współczynnik przyczepności podłoża tym mniejsza prędkość graniczna. Dodatkowo może być obniżona błędną techniką kierowcy i taktyką pokonywania zakrętu. Przykładem może być hamowanie w zakręcie, dodawanie lub gwałtowne odjęcie gazu, niepotrzebne skręty kierownicą, które zmniejszą promień toru jazdy oraz przejazd przez nierówności w zakręcie.

Jaką prędkość można uznać za bezpieczną?

Bezpieczna będzie prędkość przy której kierowca zachowuje możliwość pełnego panowania nad autem, czyli w razie potrzeby może zatrzymać pojazd przed pojawiającą się przeszkodą, ominąć ją bez zbędnego ryzyka itp. Wielu kierowców uważa że jeszcze szybko ale bezpiecznie, przez co ciągle poruszają się z bezpieczną prędkością. Statystyki mówią zupełnie co innego. Badania pokazały że zmniejszenie prędkości pojazdu tylko 10 %. powoduje zmniejszenie liczby ciężkich wypadków aż o 31%. Dlatego  uzasadnione jest ograniczenie prędkości w terenie zabudowanym do 50/60 km/h. Na tym obszarze dochodzi do wielu wypadków z udziałem niechronionych uczestników ruchu jak piesi czy rowerzyści. W zderzeniu z samochodem jadącym z dużą prędkością nie mają wielkich szans na przeżycie.

Czy rzeczywiście zmniejszenie prędkości o 10 km/h może poprawić bezpieczeństwo na drogach?

Oczywiście, potwierdza to fizyka: energia kinetyczna samochodu zależy od kwadratu jego prędkości. Załóżmy, że przy prędkości 50 km/h ta energia wynosi 100. Przy niewielkim zwiększeniu prędkości do 60 km/h energia kinetyczna wyniesie 144, a więc powiększy się o 44 procent. I drugi przykład: przy 50 km/h pieszy potrącony przez samochód ma 55 % szans na przeżycie, natomiast gdy prędkość wzrośnie do 60 km/h szanse na przeżycie w podobnej kolizji maleją do 20 %. Zagrożenie pieszych jest w Polsce znacznie większe niż w innych krajach. Znaczna część dróg międzynarodowych, prowadzi przez środek miejscowości ponieważ nie wszystkie miasta posiadają obwodnice. Poboczami spacerują dorośli i dzieci, drogą poruszają się rowerzyści, więc nie trudno o wypadek.

Prędkość bezpieczna podróżowania

Autor książki „Super kierowca” Paul Ripley uważa że zdecydowana większość wypadków drogowych spowodowana jest przez jazdę z prędkościami przekraczającymi umiejętności danego kierowcy. Motocykliści lub kolarze mają zazwyczaj lepsze poczucie prędkości niż kierowcy samochodów, z wiadomych względów: wymiary motocykla/roweru, brak nadwozia izolującego od otoczenia, często brak owiewek. Im większe i bardziej komfortowe auto, tym poczucie prędkości maleje. Człowiek szybko przyzwyczaja się do prędkości podróżowania zwłaszcza na drogach szybkiego ruchu i autostradach. Wszystko zmienia się gdy nagle niespodziewanie coś się stanie: auto z naprzeciwka nagle zmieni swój pas ruchu, wpadnie w poślizg, pieszy wtargnie na przejście dla pieszych, rowerzysta jadąc prawym pasem drogi dwupasmowej nagle skręci w lewo itp.

Wskazówki bezpiecznej jazdy i dobru odpowiedniej prędkości do danej sytuacji drogowej:

Jedź z taką prędkością, która pozwoli Ci zapanować nad autem. Znaczna część kierowców mimo, że potrafi jeździć szybko po prostych, nie potrafi sobie poradzić z manewrami np.: nagłego omijania przeszkody, awaryjnego hamowania z dużej prędkości (nigdy nie trenowali takich manewrów), wyjścia z poślizgu podsterownego i nadsterownego. Sytuacja robi się trudna nawet dla wytrawnych kierowców, gdy sytuacja ich zaskoczy. Logicznym jest że łatwiej wyjść z opresji podróżując z mniejszą prędkością.

Ćwiczenia na kursach bezpiecznej jazdy wykazują, że przy małych prędkościach wszyscy kursanci dobrze radzą sobie z ćwiczeniami. Stopniowo zwiększając prędkość o każde 10 km/h liczba kursantów, wykonujących dane ćwiczenie maleje. Przekraczając prędkość graniczną żaden z kursantów nie był w stanie wykonać prawidłowo zadania które trenował kilkanaście razy. To jest czysta fizyka której praw nie da się oszukać. Dlatego szybka jazda po śniegu cywilnym samochodem w ruchu drogowym to wielka nieodpowiedzialność i brak wyobraźni. Droga publiczna to nie tor wyścigowy czy odcinek rajdowy.

Prędkość bezpieczna zbliżona do prędkości przepisowej

Stosuj się do przepisów o ruchu drogowym. Jazda z prędkościami przekraczającymi dopuszczalne ograniczenia w  terenie zabudowanym zwiększa prawdopodobieństwo, że nie zatrzymasz awaryjnie pojazdu przed pieszym, który może niespodziewanie wejść  na przejście dla pieszych. Zwiększając prędkość często dużo ryzykujesz i nie dajesz szansy włączającym się do ruchu z drogi podporządkowanej. Kierowcy mają często problemy z oszacowaniem prędkości zbliżającego się do nich auta. Na drodze nie jesteś sam a pozostałych samochodach mają prawo podróżować kierowcy o niższych umiejętnościach niż twoje. Bądź dla nich wyrozumiały.

Prędkość dobieraj do rodzaju i stanu nawierzchni, warunków atmosferycznych, stanu technicznego auta, stanu opon. Sytuacja dramatycznie pogarsza się podczas opadów deszczu, śniegu, pojawienia się błota czy liści na drodze. Faktem jest że na takich nawierzchniach droga hamowania się wydłuża.

Wielu kierowców wierzy że jeśli wyprzedzi wszystkie pojazdy jadące wolniej o 10 km/h, szybciej dotrz do celu. Tymczasem taka jazda na zwykłej drodze krajowej pozwala na trasie kilkudziesięciu kilometrów zyskać zaledwie kilka minut. Warto odpowiedzieć sobie na pytanie czy warto podejmować ryzyko dla tak niewielkiej korzyści?

Prędkość bezpieczna podczas szkolenia

Wykorzystując element infrastruktury szkoleniowej taki jak mobilna płyta poślizgowa instruktorzy techniki jazdy w Polski Event, demonstrują kursantom czym kończy się przekroczenie prędkości granicznej. Jeżeli powyższy tekst nie przekonuje cie do jazdy z prędkością bezpieczną, zapraszamy na trening do szkoły bezpiecznej jazdy gdzie w laboratoryjnych warunkach możesz sprawdzić swoje umiejętności. Szkolenie wzbogacone jest o symulator poślizgu, symulator dachowania, symulator zderzenia, troleje, symulator wyścigowy, symulator rajdowy, symulator przeciążeń dachowania i inne atrakcje motoryzacyjne.