Opona samochodowa – budowa i rodzaje

Opona pneumatyczna – to zewnętrzna część koła pojazdu osadzona na feldze lub obręczy i wypełniona pod ciśnieniem powietrzem lub innym gazem. Jest elementem łączącym pojazd z podłożem, zapewnia przenoszenie ciężaru pojazdu, sił napędu, hamowania i skrętu oraz podstawową amortyzację w czasie jazdy.

Budowa i elementy typowej opony samochodowej:

• Bieżnik jest częścią opony wchodzącą w kontakt z nawierzchnią i odpowiadającą za jej przyczepność do nawierzchni. W zależności od przeznaczenia opony, bieżnik może mieć różny kształt poprzez jego rzeźbę, głębokość i twardość.
• Osnowa składa się z wielu warstw kordu, ułożonych pod różnymi kątami w zależności od rodzaju konstrukcji opony. Kord może być wykonany z poliamidu, poliestru, stali, wiskozy i włókna szklanego.
• Opasanie jest warstwą kordu ułożoną obwodowo, wykonane z możliwie jak najbardziej nierozciągliwego materiału. Jej zadaniem jest usztywnienie czoła opony i zapobiegnięcie jego deformacjom pod wpływem działania różnych sił.
• Stopka to część stykająca się z obręczą. Biegnące obwodowo druty wzmacniające utrzymują oponę na feldze, natomiast odpowiednie ukształtowanie stopki zapewnia równe przyleganie opony do obręczy, a w oponach bezdętkowych także uszczelnienie. W niektórych konstrukcjach opon wzmocnienie to wykonuje się z wytrzymałego kewlaru.

Opony letnie:

• rzeźba bieżnika zapewnia dobrą przyczepność na suchej i mokrej nawierzchni,
• bardzo dobrze odprowadza wodę podczas jazdy z większymi prędkościami,
• wysoki komfort jazdy,
• stosunkowo duże elementy składowe bieżnika,
• zastosowana mieszanka gumowa zachowuje odpowiednio dużą twardość przy wysokich temperaturach otoczenia, jednak w niskich temperaturach zimowych traci swoje parametry i nie nadaję się do eksploatacji.

Opony zimowe:

• bieżnik posiada bardzo dużą ilość nacięć zwanych lamelami,
• dobra przyczepność na mokrej i śliskiej nawierzchni,
• zastosowana mieszanka gumowa zachowuje odpowiednią miękkość i elastyczność przy niskich temperaturach otoczenia, jednak w lecie staje się zbyt miękka co powoduje jej szybkie zużywanie i piszczenie w zakręcie.

Opony terenowe:

• charakterystyczna struktura bieżnika składająca się z dużych kostek
• głębokie i szerokie rowki zapewniają uzyskanie połączenia szkieletowego i siłowego przenoszącego duże momenty napędowe w trudnych warunkach terenowych
• większa grubość bieżnika, boku i barku opony
• większa odporność na przebicie

Rodzaje opon ze względu na kształt bieżnika:

• Opona symetryczna – bieżnik po obu stronach ma taki sam kształt. Dzięki temu ogumienie można zamontować i zmieniać między osiami pojazdu jak i stroną. Przeznaczona do samochodów o niskiej mocy i niewielkich osiągach np. pojazdy miejskie.
• Opona asymetryczna – bieżnik na stronie wewnętrznej opony jest inni niż na zewnętrznej. Dzięki temu zabiegowi poprawiły się właściwości opony na nawierzchni mokrej i suchej, ogranicza to jednak dowolność zakładania opony pomiędzy osiami w czasie sezonowych wymian. Przeznaczona do pojazdów o lepszych osiągach oraz ruchu miejskiego i szosowego.
• Opona kierunkowa – kształt bieżnika przypomina literę „V”. Jej właściwości szczególnie widoczne są podczas przyspieszania i hamowania pojazdu. Można ją przekładać i zmieniać pomiędzy osiami. Przeznaczone są do samochodów o bardzo dobrych osiągach.

Podział ze względu na strukturę budowy wewnętrznej:

Opona diagonalna – w oponie diagonalnej cała osnowa opony składa się kilku warstw tkanin ułożonych na przemian, pod różnym kątem lecz nie większym niż 90°. Liczba warstw zależy od wielkości i obciążenia na jakie projektowano oponę. Konstrukcja pozwala na rezygnację z zastosowania opasania lecz go nie wyklucza.

Zalety:

• komfort jazdy, zwłaszcza na drogach o nierównej nawierzchni
• duża odporność ścianki bocznej na uszkodzenia mechaniczne

Wady:

• niska precyzja prowadzenia
• słaba przyczepność opony w czasie jazdy po łuku przy większych prędkościach
• wyższe zużycie paliwa

Opona radialna (promieniowa) – w oponie radialnej osnowa ułożona jest promieniowo (radialnie), czyli pod kątem 90°. Dla jej wzmocnienia stosuje się warstwy opasania. Takie ułożenie osnowy powoduje większą elastyczność boku opony, a warstwy opasania zapewniają usztywnienie bieżnika, co odpowiednio poprawia zachowanie podczas jazdy po łuku i zwiększa powierzchnię styku opony z podłożem.

Zalety:

• wysoka precyzja prowadzenia
• mniejsze zużycie paliwa

Wady:

• niska odporność ścianki bocznej na uszkodzenia mechaniczne
• konieczność stosowania tulei metalowo-gumowych w zawieszeniu

Opona Runflat 

Umożliwia jazdę na przebitej oponie na dystansie do 80 km z prędkością poniżej 80 km/h, dlatego nazywa się ją zapasową oponą 80/80. Podczas uszkodzenia bok tradycyjnej opony ulega poważnemu odkształceniu i uniemożliwia dalszą jazdę. W oponach typu Runflat boki opony są znacząco wzmocnione, co zmniejsza ich ugięcie podczas nagłej utraty ciśnienia. Po przebiciu nadal zachowują elastyczność co pozwala na jazdę. Podstawową wadą tego typu opon jest niższy komfort jazdy i wyższe opory toczenia przekładające się na wyższe zużycie paliwa.

Dobra opona podstawą szkoleń

Polski Event organizuje szkolenia związane z bezpieczną jazdą gdzie można sprawdzić zachowanie samochodu wykorzystując różne rodzaje opon. Innowacyjnym rozwiązaniem wspomagającym proces szkolenia jest mobilna płyta poślizgowa dzięki której szkolenia mogą być realizowane w dowolnym miejscu na utwardzonym terenie. Płyta jest nawadniana wodą dzięki czemu przy niewielkich prędkościach można sprawdzić jak pojazd zachowuje się w poślizgu. W trakcie szkolenia dodatkowymi elementami mogą być mobilne symulatory. Korzystny wpływ na zmianę postawy dotyczącej prawidłowego zapinania pasów bezpieczeństwa w samochodzie wywołuje symulator dachowania. Dodatkowym urządzeniem współgrającym z pasami bezpieczeństwa jest symulator poduszki aktywujący wystrzał prawdziwej poduszki bezpieczeństwa.