Skanowanie drogi.

Patrzenie daleko do przodu pozwala na odpowiednio wczesne dostrzeżenie przeszkody. Kierowca, który przyzwyczaił swój wzrok do właściwej obserwacji drogi jest bezpieczniejszy. Samo patrzenie daleko i wlepianie wzroku w jeden punkt może nie być wystarczające. Skanowanie drogi polega na nieustannej obserwacji przestrzeni przed pojazdem przez ocenę różnych odcinków drogi oraz obszaru bocznego. Wzrok ludzki ma tendencje do wpatrywania się przez dłuższy czas w jedno miejsce. Takie uwarunkowanie powoduje, że utrzymywanie gałek ocznych w ruchu jest nienaturalne. Nie jest łatwo nauczyć się właściwej obserwacji i utrzymywania wzroku w ciągłym ruchu.

Obserwacja jezdni.

Obserwacja drogi powinna odbywać się w określonej kolejności. Najpierw kierowca powinien zerknąć daleko w przód, czyli tam gdzie sięga jego wzrok. Następnie powinien zbliżać go aż będzie widział bliski plan, a dokładniej to co znajduje się bezpośrednio przed nim. Bardzo ważne jest pierwsze spojrzenie daleko do przodu. Daje szansę na wczesne wypatrzenie zagrożenia lub sytuacji niebezpiecznej. Odpowiednio wczesna informacja o przeszkodzie daje czas na kilkukrotne przyjrzenie się jej zanim dojedzie się w to miejsce.

Objęcie wzrokiem dalekiego planu tworzy ogólną ramę obserwacyjną wewnątrz której pojawia się obszar skupiający uwagę. Dzięki takiemu spojrzeniu kierowca może objąć wzrokiem bardzo duży wycinek przestrzeni. Dzieje się to przez widzenie peryferyjne, czyli podświadomą obserwacja tego co znajduje się w pobocznym obszarze. Skupiając wzrok w jedno miejsce, gałki oczne wyostrzają punkt na który zwracamy uwagę. Jednak wzrok widzi duży obszar dookoła miejsca skupienia, to miejsce nazywane jest obszarem peryferyjnym. Następnie linią prostą lub zygzakiem należy przesuwać wzrok do bliższych obiektów. Kiedy zejdziemy wzrokiem na najbliższy plan, ponownie kierujemy wzrok daleko do przodu i powtarzamy czynność.

Oczy w ruchu to nie oczopląs tylko świadoma obserwacja.

Skanowanie drogi nie powinno być zbyt szybkie, ponieważ wzrok musi nadążyć wyostrzyć obserwowany obszar, a mózg przetworzyć informacje. Spojrzenia powinny być szybkie ale jednocześnie spokojne. Oczy nie powinny wykonywać nerwowych ruchów i przeskakiwać w sposób nieuporządkowany z miejsca na miejsce. Kierowca podczas świadomej obserwacji naturalnie zatrzyma wzrok na przedmiotach wzbudzających jego zaniepokojenie. Istotne jest odzwyczajenie od fiksacji wzroku, czyli skupienia na jednym miejscu. Fiksacja odbiera możliwość obserwacji innych miejsc w równoległym czasie.

Istotne miejsca i przedmioty.

Nie tylko skanowanie drogi jest istotne. Kierowca musi kontrolować wiele miejsc oraz zwracać uwagę na układ drogi, uczestników ruchu, nawierzchnię, znaki drogowe oraz inne obiekty. Podczas obserwacji należy przyglądać się miejscom o potencjalnym zagrożeniu, jak czyli skrzyżowania, samochód włączający się do ruchu itp. Bardzo trudno nauczyć się odwracania uwagi od nieistotnych rzeczy. Idealnym przykładem są reklamy mimowolnie ściągające wzrok kierowcy i odwodzące od skupienia za kierownicą.

Wpływ prędkości na obserwację.

Zwiększanie prędkości powoduje zawężenie pola widzenia przez co mniej informacji dociera do kierowcy. Widzenie tunelowe powoduje, że spada zdolność dostrzegania tego co dzieje się dookoła jezdni i w jej bezpośredniej bliskości. Czym szybciej kierowca jedzie tym ważniejsze jest dalekie patrzenie. Skanowanie drogi może być jedyną szansą na zobaczenie potrzebnych szczegółów, które pozwolą ominąć przeszkodę lub w porę zatrzymać pojazd. Ogólne informacje o obserwacji może przeczytać w temacie Obserwacja drogi.

Trening w praktyce.

Technika obserwacji jest dokładnie omawiana podczas szkoleń bezpiecznej jazdy stopnia drugiego. Trening odbywa się w ruchu drogowym oraz na płycie poślizgowej. Mobilna płyta umożliwia trening jazdy w trudnych warunkach drogowych w dowolnym miejscu. Symulator wyścigowy doskonale nadaje się do treningu skutecznej obserwacji. Dzięki technologi elektronicznej można analizować punkty obserwacji kierowcy. Widzenie peryferyjne warto trenować na specjalnym urządzeniu o nazwie refleksomierz. Jest to ścianka z przyciskami które po podświetleniu należy nacisnąć. Symulator refleksu wykorzystywany jest dodatkowo w treningu sportowym.